Architektura dla podróżników: przewodnik dla nowicjuszy

2024 Autor: Ada Peters | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2023-12-17 15:36

Nie znasz różnicy między cokołem a pilastrem? Nie trzeba być ekspertem, aby rozpoznać dobry budynek, ale zrozumienie historii architektury i teorii może sprawić, że spacer po nieznanym mieście będzie jeszcze bardziej satysfakcjonujący.

Zapoznaj się z podstawami i zobacz, ile stylów możesz zidentyfikować będąc w drodze dzięki naszemu prostemu przewodnikowi.

Klasyczny

Era: 850 BC do 476 AD

Matka wszystkich stylów architektonicznych, eleganckie proporcje i majestatyczna architektura klasycznej architektury legły w gruzach późniejszych przebudzeń. Wielkie świątynie i struktury obywatelskie starożytnej Grecji i Rzymu przestrzegały surowych reguł zwanych "porządkami" architektury. Trzy najważniejsze to: dorycki, jonowy i koryncki; wszystkie łatwo rozpoznawalne ze swoich stolic (dekoracyjny bit na górze kolumn).

Jak to zauważyć: Doric: zwykłe stolice. Ionic: wielkie litery przypominające przewijanie. Koryntian: rozbudowane kapitele z wyrzeźbionymi liśćmi akantu.

Gdzie go znaleźć: Koloseum lub Panteon w Rzymie; Akropol w Atenach.

Bizantyjski

Era: 330-1453

Dzięki błyszczącym mozaikom i więcej kopułom niż polu pełnym kretowych wzgórz zbudowano bizantyjską architekturę, która robi wrażenie. Wchodząc do bogato zdobionej bazyliki z wysokimi kopułami i złotym ornamentem, wierni nie mieliby złudzeń co do potęgi i bogactwa cesarzy.

Jak to zauważyć: wiele kopuł i okazała dekoracja.

Gdzie go znaleźć: Aya Sofya, Stambuł; Bazylika św. Marka, Wenecja; Sacré Coeur, Paryż (odrodzenie bizantyjskie).

romański

Era: 900-1200

Wagi średniowiecznej architektury, budynki romańskie (zwane Norman w Wielkiej Brytanii) były duże, krzepkie i proste. Brak wiedzy technicznej oznaczał, że potrzebne były grube mury, masywne kolumny i zaokrąglone łuki, podczas gdy okna były małe, sklepienia budowano jak beczki, a dekoracje ograniczały się do pastylek, jodełek lub zygzaków.

Jak to zauważyć: zaokrąglone łuki i grube kolumny.

Gdzie go znaleźć: Krzywa wieża w Pizie; San Gimignano, Włochy; Katedra w Durham, Anglia.

gotyk

Era: XII-XVI wieku

Kochający ulepszone techniki budowlane i europejski dobrobyt, styl gotycki zrodził budynki, które były wyższe, lżejsze i jaśniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. Uściskany przez kościół i państwo, nowy styl szybko przetoczył się przez Europę. Kluczowym elementem jest ostrołukowy łuk, ale siła przebudzenia gotyckiego od połowy XVIII do połowy XX wieku oznacza, że wielu, których widzisz, będzie znacznie późniejszych.

Jak to zauważyć: spiczaste łuki, wąskie kolumny, żebrowane sklepienia, strzeliste iglice, latające przypory.

Gdzie go znaleźć: Notre Dame, Paryż; Opactwo Westminster, Londyn; Katedra w Kolonii, Niemcy.

renesans

Era: Europa z XIV-XVII wieku

Jest to czas zmiany. Pamiętasz te klasyczne porządki architektury? Wracają do mody. Wraz z odrodzeniem się klasycznej filozofii i pomysłów na sztukę i literaturę, architekci również powrócili do proporcji i symetrii klasycznych struktur greckich, ale upiększyli je w imponujący sposób.

Jak to zauważyć: Klasyczny styl kolumn, frontonów i kopuł udoskonalono i opracowano.

Gdzie go znaleźć: Katedry we Florencji i Mediolanie; Luwr, Paryż; Bazylika Świętego Piotra w Rzymie.

Barok i rokoko

Era: 1600-1750

Z całą pompą i pompatycznością sproszkowanej peruki barokowa architektura była słodką konfekcją ekstrawaganckiej ornamentyki. Barokowy okres dodawał budynkom bardziej wyszukanych dekoracyjnych elementów niż kiedykolwiek wcześniej, a pod koniec XVIII wieku stał się całkowicie teatralnym rokokiem, na którym każda powierzchnia była pełna ekstrawaganckich rozkwitów.

Jak to zauważyć: rozległe ornamenty, freski sufitowe, dramatyczne wykorzystanie światła.

Gdzie go znaleźć: Wersal, Francja; Fontanna di Trevi, Rzym; St Paul's, Londyn.

Neoklasycyzm

Era: w połowie XVIII wieku w Europie

Odrzucone przez chorobliwie-słodkie ekscesy z epoki rokoko, prymitywny i właściwy neoklasycyzm powrócił do starożytnej Grecji i Rzymu w poszukiwaniu inspiracji. W przeciwieństwie do renesansu, grał ściśle według reguł w czasami ciężkiej reinkarnacji oryginalnych stylów.

Jak to zauważyć: kolumny, frontony i kopuły w projektach ściśle proporcjonalnych.

Gdzie go znaleźć: The White House, Washington, DC; Ermitaż, Sankt Petersburg; Brama Brandenburska, Berlin.

Art nouveau

Era: 1890-1910

Okrągły, zielony i na zawsze związany z Paryżem dzięki charakterystycznym wejściom do metra, secesja była krótkotrwałym ruchem, który sprawiał, że tkactwo, projekty przypominające rośliny i płynące, naturalne formy przenikają wszystko, od projektowania mebli po architekturę.

Jak to zauważyć: płynne linie, organiczne formy i dekoracyjne wzory roślinne.

Gdzie go znaleźć: Musée Horta, Bruksela; Wejścia do metra w Paryżu; Budynek Lavirotte w Paryżu.

Art deco

Era: 1915-1930

Cały urok i wyrafinowanie ryczących lat dwudziestych znajduje odzwierciedlenie w architekturze art deco i jej drogich materiałach oraz czystym, geometrycznym designie. Flapery tańczyły w klubach jazzowych, wielkie Gatsbys rzucały dzikie imprezy, a architekci sprytnie wykorzystali minimalną dekorację, aby stworzyć poczucie niepohamowanego luksusu.

Jak to zauważyć: użycie chromu, geometrycznych motywów i mocnych kolorów.

Gdzie go znaleźć: Budynek Chryslera; Empire State Building; Plaża Miami; Napier, Nowa Zelandia.

Modernizm

Era: początek XX wieku do lat 80

Surowy, minimalistyczny i nieskromnie prosty, modernizm podkreślał, że projekt powinien być podyktowany funkcją. Prostokątne i kubistyczne kształty, żelbetowe, na planie otwartym, duże okna i brak ornamentyki to jego znaki rozpoznawcze.

Jak to zauważyć: proste, prostoliniowe budynki z zastosowaniem żelbetu i konstrukcji otwartych.

Gdzie go znaleźć: Boston City Hall; Barbican, Londyn; Fallingwater, Pennsylvania; Brasília.

Architektura high-tech

Era: 1960-1985

Ekwiwalent architektoniczny noszenia ubrań na wierzchu, nowoczesna architektura z radością obejmował nową technologię i materiały i pokazywał ją na zewnątrz. Wewnątrz te budynki miały elastyczne układy z ruchomymi pomieszczeniami.

Jak to zauważyć: rury i elementy konstrukcyjne na zewnątrz budynku.

Gdzie go znaleźć: Centre Pompidou, Paryż; HSBC HQ, Hongkong; Patscenter, Princeton.

Postmodernizm

Era: Lata 1960. do chwili obecnej

Eksperymentalny, kontrowersyjny i zabawny postmodernizm zastąpił purytańskie zasady modernizmu zabawą, ironią i jasnymi kolorami. W tym ruchu dzieje się wszystko, co utrudnia rozpoznanie, ale kapryśne odniesienia do klasycznej architektury były powszechne i często prowokowały pogardę.

Jak to zauważyć: jasne kolory zmieszane z dziwnymi kształtami i ukłon w stronę klasycznych porządków.

Gdzie go znaleźć: Przedłużenie Staatsgalerie, Stuttgart; Budynek Portland; MI6 Londyn; M2 Tokio.

Neo-futuryzm

Era: Lata 1960. do chwili obecnej

Dzikiej niż hollywoodzki wydział science-fiction, neofalmizm łączy najnowsze technologie z błyskotliwymi umysłami i nieokiełznaną kreatywnością, przesuwając materiały i koncepcje ponad wszelkie poprzednie granice. Budynki wyginają się i skręcają w tajemniczy sposób, pochylają się pod niemożliwymi kątami i zamiatają po falistych łukach.

Jak to zauważyć: ostre krzywe w kształcie swobodnym i rozdrobniona geometria.

Gdzie go znaleźć: Centrum Kultury im. Hejdara Alijewa w Azerbejdżanie; Miasto Sztuki i Nauki, Walencja; The Gherkin (30 St Mary's Axe), Londyn.

Dekonstruktywizm

Era: Lata 1960. do chwili obecnej

Trippy, skupiająca się na umysłach architektura, która wygląda, jakby właśnie zaczęła się topić, dziwaczne kształty wolnej formy dekonstruktywizmu, pochyłe ściany i zniekształcone powierzchnie są natychmiast rozpoznawalne. Anarchiczne i nieuporządkowane, ale skrupulatnie zaplanowane, wizyta w jednym z tych budynków może być kłopotliwym doświadczeniem.

Jak to zauważyć: zniekształcone, płynne kształty, często w materiałach odblaskowych.

Gdzie go znaleźć: Guggenheim, Bilbao; Der Neue Zollhof, Düsseldorf; Muzeum Pop Culture, Seattle; Muzeum Żydowskie w Berlinie.